De middelgrote steden hebben de afgelopen decennia in de schaduw gestaan van de aandacht van politiek, overheid en maatschappelijk middenveld. In Brabant ging de meeste aandacht uit naar de leefbaarheid op het platteland en de ontwikkeling en positie van de stedelijke regio. In de verkenning Midsize Brabant keken BrabantKennis en Ruimtevolk met een open blik naar de kracht en kansen van de middelgrote Brabantse steden in het licht van wereldwijde trends en ontwikkelingen.
Het actuele debat over de ruimtelijke ontwikkeling en verstedelijking van Noord-Brabant staat in het teken van toenemende verschillen: groei én krimp, stad én platteland. In de schaduw van de aandacht voor de florerende centrumsteden en de zelforganiserende plattelandregio’s worstelt een aantal secundaire of middelgrote steden met de nieuwe werkelijkheid.
De verkenning Midsize Brabant gaat over de uitdagingen en kansen van de middelgrote steden van Brabant. Steden met tussen de 50.000 en 100.000 inwoners waar ongeveer een kwart van de Brabantse bevolking woont. Voor een belangrijk deel gaat het om voormalige industrie- en groeikernen, groot geworden ten tijde van het naoorlogse Welvaartsplan.
De verkenning richt zich op specifiek acht gemeenten, waarvan er vier in de stadsregio van een grote stad liggen en vier in een kleinere stadsregio. In deze toekomstverkenning kijken we met een open blik naar de kracht en kansen van de middelgrote Brabantse steden en bestuderen we perspectieven aan de hand van vier scenario’s die het gesprek over hun toekomst richting kunnen geven. De studie sluit af met aanbevelingen en een agenda voor overheden:
- Denk regionaal; Middelgrote steden staan niet langer op zichzelf, maar vormen onderdeel van dynamische stedelijke netwerken. Binnen deze netwerken oriënteren personen en organisaties zich steeds vaker regionaal. Een regionaal perspectief biedt bovendien kansen om een complete regio te worden door krachten en kwaliteiten uit te wisselen en van elkaar te lenen (borrowed size);
- Kies slim positie met een sterk verhaal; Denk als stad goed na over welke positie je in wilt nemen binnen de dynamische stedelijke netwerken en met welke kwaliteiten en waarden je je onderscheidt; dit zijn belangrijke bouwstenen voor je ontwikkelstrategie.
- Gebruik menselijk kapitaal als sleutel; Middelgrote steden bezitten vaak een complex regionaal ecosysteem van impliciete vaardigheden die schuilgaan achter de productie van goederen en diensten. Dat ecosysteem kan een grote waarde hebben in de nieuwe economie.
- Bouw nieuwe coalities en organiseer netwerkkracht; De middelgrote stad heeft vanwege haar overzichtelijke en verfijnde lokale netwerken in het bijzonder kansen om in te springen op de trend van zelforganisatie en nieuwe samenwerkingen tussen overheid, markt, maatschappelijke organisaties en bewoners. Het vereist echter een slag van verticaal denken, naar het organiseren van horizontale netwerkkracht.
- Tot slot: ga in gesprek! De transitieperiode van middelgrote steden vraagt om een ontdekkingsreis vanuit het verleden, via het heden naar de toekomst. Hiervoor is commitment en veel denkkracht van de samenleving nodig. De toekomstscenario’s uit de verkenning kunnen helpen om het gesprek in de stad en regio te voeren.
> Lees of download de verkenning Midsize Brabant
Meer informatie
